در این مقاله قصد داریم به معرفی 10 توزیع برتر لینوکس در سال 2020 بپردازیم.اگر میخواهید با محبوب ترین توزیع های لینوکس در سال 2020 آشنا شوید و یا قصد دارید سیستم عامل خود را به لینوکس تغییر دهید پیشنهاد میکنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
حتما شما هم بارها اسامی مختلفی را تحت عنوان توزیع های لینوکس شنیده اید و برای شما این سوال مطرح شده است که این توزیع ها چه تفاوت هایی باهم دارند؟
لینوکس یک سیستم عامل کامل نیست بلکه فقط یک kernel (هسته) است .در توزیع های مختلف لینوکس هسته لینوکس را می گیرند و آن را با نرم افزارهای رایگان دیگر ترکیب می کنند و یک پکیج جدید و کامل میسازند .
و در واقع اینجاست که لینوکس به یک سیستم عامل تبدیل میشود.
لینوکس در سال ۱۹۹۱ توسط یک دانش آموز و توسعه دهنده فنلاندی به نام لینوس توروالدز ایجاد شد و هدف از آن تولید هسته سیستم عامل رایگان برای رایانههای شخصی بود.
که این تلاش با موفقیت روبرو شد و آن هسته در طول سال ها به طور مداوم در حال رشد بوده است و توسط هزاران نفر توسعه و اصلاح شده است.
لینوکس بسیار شبیه یونیکس که یکی دیگر از سیستم عامل های چند کاربره و پرکاربرد می باشد مدل سازی شده است که بیشتر مورد استفاده سرورها و کامپیوترهای mainframe و سوپر کامپیوترها بوده است .
همانطور که میدانید لینوکس توزیع های مختلف بسیاری دارد. اگر می خواهید لینوکس نصب کنید باید با توجه به نیاز و مورد استفاده خود یکی از 10 توزیع برتر لینوکس را انتخاب کنید.
همچنین میتوانید از صفر تا صد یک سیستم لینوکس را خودتان طراحی و آماده کنید (Linux From Scratch) که البته کار بسیار بزرگی است.
Ubuntu (اوبونتو)
اوبونتو احتمالاً مشهورترین توزیع لینوکس است . اوبونتو بر پایه دبیان است اما repository های (ریپوزیتوری یا منابع اپدیت نرم افزاری ) متعلق به خود را دارد.
بسیاری از نرم افزارها در این repository ها هماهنگ و همگام با repository های دبیان میباشند.
پروژه اوبونتو تمرکز خود را بر روی ارائه یک نسخه دسکتاپ (و سرور) قرار داده است و همچنین تلاش کرده است تا تکنولوژی خاص و سفارشی خود را طراحی و تولید کند.
اوبونتو از محیط دسکتاپ GNOME 3 استفاده میکرد ، اما در حال حاضر از محیط دسکتاپ Unity خود را نیز در دسترس قرار داده است.
اوبونتو حتی در حال ساخت سرور های گرافیکی خود با نام Mir می باشد در حالی که توزیع های دیگر با Wayland کار می کنند.
اوبونتو هر شش ماه یکبار نسخه های خود را عرضه می کند که این نسخه های استاندارد تنها برای یک سال پشتیبانی می شوند.
همچنین هر دو سال یکبار یک نسخه پایدار LTS (Long Term Support) نیز عرضه می کند که تا پنج سال به روز رسانی امنیتی و عمومی را پشتیبانی می کند.
در حال حاضر اوبونتو در حال فعالیت برای گسترش نسخه اوبونتو برای استفاده در تلفنهای هوشمند و تبلت ها است.
آخرین نسخه عرضه شده در سال 2020، Ubuntu 20.04 میباشد که نسخه LTS آن نیز منتشر شده است و تا اپریل 2025 پشتیبانی خواهد شد .
اوبونتو همچنین نسخه های سرور قدرتمندی را ارائه می کند که میتوان برای راه اندازی سرور مجازی از آن ها استفاده نمود.
برای آشنایی بیشتر و همچنین دانلود Ubuntu 20.04 LTS میتوانید به سایت اصلی اوبونتو به آدرس https://ubuntu.com/ مراجعه نمایید.
لینوکس مینت (Mint)
Mint یکی از 10 توزیع برتر لینوکس است که بر پایه اوبونتو می باشد و repository های نرم افزاری اوبونتو استفاده می کند ،بنابراین هر دو از پکیج های یکسانی استفاده میکنند.
در واقع مینت یک نسخه جایگزین بود که به دلیل دارا بودن کدک های رسانهای و نرم افزار تخصصی ای که اوبونتو به طور پیش فرض شامل آنها نمی شد مورد توجه قرار گرفت.
در حال حاضر این توزیع به طور مستقل شناخته شده است شما دسکتاپ اوبونتو را در آن مشاهده نمی کنید بلکه به جای آن یک دسکتاپ قدیمی تر به نام Cinnamon یا META desktop در آن مشاهده خواهید کرد.
مینت دسترسیهای راحت تری به آپدیت های نرم افزاری دارد و به طور خودکار آپدیت های نرمافزاری را نصب نمیکند همین امر باعث شده برخی توسعهدهندگان اوبونتو ، mint را نا امن بدانند.
آخرین ورژن ارائه شده برای این توزیع ، Linux Mint 19.03 LTS میباشد که میتوانید از سایت اصلی https://linuxmint.com/ دانلود و نصب نمایید.
دبیان (Debian)
دبیان نیز جزء 10 توزیع برتر لینوکسمی باشد که سیستم عاملی است که فقط از نرم افزارهای رایگان و متن باز تشکیل شده است و از هسته لینوکس یا هسته FreeBSD استفاده می کنند.
پروژه دبیان از سال ۱۹۹۳ شروع به کار کرده است (بیش از بیست سال پیش ) .این پروژه گسترده و ارزشمند ، هنوز نسخه هایی جدیدی از دبیان را منتشر میکند ، اما به دلیل سیر کندتر پیشرفتش ، از توزیع هایی مانند لینوکس مینت و اوبونتو کمتر شناخته شده است .
این مسئله می تواند آنرا پایدار تر و محافظه کار تر نشان دهد که برای برخی از سیستم ها ایده آل است .
درواقع اوبونتو به این دلیل پایه گذاری شد که هسته اصلی و پایدار دبیان را بگیرد و با سرعت بیشتری آن را توسعه بدهد و همچنین یک پکیج نرم افزاری برای آن ارائه بدهد که به طور مرتب به روز شود.
شما میتوانید از سایت https://www.debian.org/distrib/ آخرین ورژن دبیان 10.04 را دانلود نمایید.
فدورا (Fedora)
فدورا در میان 10 توزیع برتر لینوکس یک پروژه با تمرکز جدی بر ارائه نرم افزار رایگان است.
فدورا یک توزیع به روز و پیشگام هست و آخرین ورژن های نرم افزاری را شامل می شود. البته نصب درایورهای گرافیکی بر روی آن کار آسانی نمی باشد .
فدورا برخلاف اوبونتو محیط اختصاصی برای دسکتاپ و یا دیگر نرم افزارهای خود ندارد ، و به جای آن پروژه فدرا از نرمافزار upstream استفاده می کند و بدین وسیله تمامی نرم افزارهای upstream را بدون نیاز به اضافه کردن تنظیمات شخصی و یا ابزارهای آنها یکپارچه میسازد.
فدرا به طور پیش فرض با محیط دسکتاپ GNOME 3 ارائه می شود ، اگرچه شما می توانید نسخه Spins آن را که با محیط های دسکتاپ دیگر همراه است دریافت کنید.
فدورا توسط شرکت Red Hat حمایت مالی می شود و پایه و اساس پروژه Red Hat Enterprise Linux (RHEL) است .
برخلاف RHEL فدورا به روز و پیشگام است و مدت پشتیبانی کوتاهی دارد . اگر شما می خواهید نسخه پایدارتری داشته باشید که مدت زمان پشتیبانی بیشتری داشته باشد پیشنهاد میکند که از محصولات سازمانی آن استفاده نمایید.
اما بطور کلی نسخه های اراپه شده دارای پشتیبانی های کوتاه مدت هستند ولی خوشبختانه برای به روز رسانی نیاز به نصب مجدد نمی باشد و میتوان نسخه قبلی را ارتقا داد.
شما میتوانیدآخرین نسخه ارائه شده Fedora 32 را ( نسخه server و workstation ) از سایت آن ، https://getfedora.org/ دریافت نمایید.
CentOS / Red Hat Enterprise Linux
Red Hat Enterprise Linux یک توزیع تجاری لینوکس است که برای سرورها در نظر گرفته شده است ، همانطور که گفته شداین توزیع مبتنی بر پروژه متن باز فدورا است اما به گونه ای طراحی شده است که که یک بستر پایدار با پشتیبانی طولانی مدت(تا زمان 10 سال) داشته باشد.
Red Hat از قانون علامت تجاری استفاده میکند تا از توزیع مجدد نرمافزار رسمی اینترپرایز خود جلوگیری کند ، با این حال هسته نرم افزار رایگان و open source است .
CentOS از کد RHEL برگرفته شده است که درواقع تمامی علائم تجاری آن حذف گردیده و برای استفاده و توزیع مجدد به صورت در دسترس عموم قرار داده شده است.
پس در واقع یک نسخه رایگان است، بنابراین اگر میخواهید یک پلتفرم پایدار و پشتیبانی طولانی مدت داشته باشید این نسخه به شما پیشنهاد می شود .
CentOS بدلیل طراحی stable و reliable برای استفاده سرورها و همچنین راه اندازی و مدیریت سرور مجازی بسیار پیشنهاد میشود.
Red Hat و CentOS بتازگی اعلام کردهاند که با هم همکاری می کنند بنابراین CentOS در حال حاضر بخشی از خود Red Hat است. در سال 2019 شرکت IBM اقدام به خرید Red Hat نموده است.
OpenSUSE / SUSE Linux Enterprise
openSUSE یک توزیع لینوکس است که توسط شرکت Novell حمایت می شود .شرکت Novell ، SUSE Linux را در سال ۲۰۰۳ خریداری کرد و آن ها هنوز هم یک پروژه سازمانی لینوکس شناخته شده با عنوان SUSE Linux Enterprise تولید می کنند .
این توزیع برای توسعه دهندگان و system administrator ها طراحی شده است و به همین جهت در پروتکل های امنیتی بسیار دقیق و قدرتمند ظاهر شده است .
این سیستم عامل لینوکسی به دو توزیع اصلی تقسیم میشود:
OpenSUSE LEAP و OpenSUSE Tumbleweed .
LEAP از سورس کد SUSE Linux Enterprise استفاده میکند که این امر باعث پایداری آن شده است و آن را برای نرم افزارهای تجاری مناسب کرده است.
نسخه های جدید این توزیع هر یک سال یک بار عرضه میشود که دارای پشتیبانی سه ساله میباشند.آخرین ورژن آن OpenSUSE LEAP 15.01 میباشد
نحوه کار در Tumbleweed به این شکل است که پکیج های جدید به محض تست اولیه جهت دانلود عرضه میشوند و درواقع به نوعی میتوان آن را سیستمی پایدار و مناسب برای استفاده روزانه قلمداد کرد.
openSUSE همانند فدورا یک توزیع پیشگام و به روز از لینوکس است . SUSE درگذشته یکی از رایج ترین توزیع های دسکتاپ بود اما در حال حاضر اوبونتو به سبب دسکتاپ های قدرتمند خود این لقب را تصاحب کرده است.
برای شروع کار با این توزیع و دریافت آخرین نسخه ها میتوانید از لینک زیر استفاده کنید :
مگیا (Mageia)
Mageia یکی از زیرشاخه های Mandriva است که در سال ۲۰۱۱ ایجاد شده است.
Mandriva که پیش از این با نام Mandrake شناخته میشد درگذشته یکی از معروف ترین توزیع های لینوکس بوده است.
مانند فدورا و openSUSE این پروژه برای ایجاد یک توزیع متن باز لینوکس تشکیل شد .
Mandriva SA دیگر توزیعی برای رایانههای رومیزی ارائه نمیدهد اما به تجارت خود در حوزه پروژه های سرور لینوکس مبتنی بر کد Mageia ادامه میدهد.
آخرین ورژن Mageia 7.1 میباشد که از سایت https://www.mageia.org/ قابل دریافت است.
آرچ (Arch)
Arch Linux از بسیاری از توزیع های دیگر لینوکس قدیمی تر است و به گونه ای طراحی شده است که انعطاف پذیر ، سبک، بهینه (minimal) و ساده باقی بماند.
البته ساده بودن آن به این معنی نیست که دارای چندین ابزار گرافیکی و اسکریپتهای نصب خودکار برای کمک به شما در زمان نصب باشد ، برعکس آن بدین معناست که از این موارد استفاده نمی کند و و سد راه شما نمی شود.
شما مسئول پیکربندی و نصب صحیح نرمافزارهایی که دوست دارید بر روی سیستم خود هستید.
آرچ یک رابط گرافیکی رسمی برای مدیریت پکیج خود و یا ابزارهای پیکربندی گرافیکی پیچیده ارائه نمی دهد به جای آن فایل های پیکربندی سادهای را برای ویرایش آسان طراحی کرده است .
دیسک نصبی آن شما را در یک محیط ترمینال رها کرده و شما می بایست لیست دستورات مناسب را برای کانفیگ سیستم خود، پارتیشن بندی دیسک های خود و نصب سیستم عامل وارد نمایید.
آرچ از یک مدلrolling release استفاده می کند که بدین معناست که هر image نصبی فقط یک اسنپ شات از نرمافزار فعلی است و نسخه اولیه و مشخصی ندارد .
هر بیت از نرم افزار در طول زمان آپدیت می شود و نیازی به ارتقا کل نرم افزار به نسخه جدید نیست.
این توزیع وجه اشتراک رایجی با Gentoo دارد که زمانی بسیار محبوب بوده است. هر دو توزیع لینوکس برای آن دسته از کاربران طراحی شده است که می دانند سیستم هایشان چگونه کار میکندو یا دست کم مایل به یادگیری این موضوع هستند .
اگرچه آرچ پکیج های باینری استفاده میکند اما Gentoo تمرکزی غیرضرور بر روی کامپایل کردن تمام بیت های نرمافزار از منبع داشته است، به همین دلیل نصب نرم افزار بر روی آرچ سریعتر انجام می شود زیرا لازم نیست cpu و زمان انتظار ای برای کامپایل کردن نرم افزار صرف شود.
اگر قصد راه اندازی سرور چه بصورت فیزیکی و چه سرور مجازی دارید میتوانید از نسخه های سرور این لینوکس محبوب استفاده نمایید.
البته توزیع Manjaro که بر پایه arch میباشد نسخه user friendly تری میباشد .
فایل های این توزیع ساده و کاربردی را میتوانید از سایت اصلی https://www.archlinux.org/download/ دریافت نمایید.
Slackware Linux
Slackware نام یک موسسه دیگر است . که در سال ۱۹۹۳ تاسیس شده است . توزیع Slackware قدیمی ترین توزیع لینوکس است که پس از گذشت سالها همچنان حفظ گردیده و نسخه های جدید از آن منتشر می شود .
مانند آرچ ، Slackware نیز تمام آن ابزار های گرافیکی غیر ضروری و اسکریپت های نصبی اتوماتیک را حذف کرده است و هیچ روش نصب گرافیکی برای آن وجود ندارد و باید دیسک خود را به صورت دستی پارتیشن بندی کنید.
Slackware به صورت پیش فرض بر روی یک محیط command line (خط فرمان) بالا می آید .این توزیع لینوکس بسیار محتاطانه و سنتی عمل میکند.
برای آشنای بیشتر و دریافت آخرین نسخه 14.2 از سایت اصلی پروژه http://www.slackware.com/ استفاده نمایید.
پاپی (Puppy Linux)
Puppy یکی دیگر از10 توزیع برتر لینوکس مشهور لینوکس است .نسخه های قبلی که راجع به آنها صحبت شد بر پایه اوبونتو ساخته شده اند اما این توزیع بر پایه Slackware طراحی شده است.
برای اینکه سیستم عامل کوچک و سبک باشد که بتواند برروی کامپیوترهای خیلی قدیمی هم به خوبی اجرا شود فایل ISO آن دارای حجم 360 مگابایت است و همچنین میتواند از روی دیسک و در یک محیط live نیز بوت شود.
puppy می تواند بر روی PC های دارای ۲۵۶ مگابایت رم اجرا شود اگرچه برای نتیجه بهتر رم ۵۱۲ مگابایت توصیه می شود.این توزیع گرچه مدرن ترین توزیع لینوکس نیست اما می تواند به کاربران در احیای رایانه های قدیمی کمک کند.
کدام توزیع لینوکس برای شما مناسب است؟
حال که با 10 توزیع برتر لینوکس در سال 2020 آشنا شدید ممکن است بپرسید کدام یک از این توزیع ها برای شما مناسب است ؟
به بیان ساده شما با پاسخ به سه سوال میتوانید لینوکس متناسب با نیاز خود را انتخاب کنید:
– مهارت کار با کامپیوتر شما چقدر است؟
– یک رابط دسکتاپ مدرن و یا استادارد را ترجیح میدهید؟
– نسخه سرور و یا دسکتاپ؟
اگر مهارت های کامپیوتری ابتدایی دارید و ترجیح میدهید با یک نسخه user friendly و مناسب برای تازه کار ها شروع کنید Ubuntu و Mint گزینه مناسبی برای شما هستند.
اگر مهارت های کامپیوتری متوسط و رو به بالایی دارید توزیع های Fedora و Debian برای شما مناسب هستند.
اگر مهارت های کامپیوتری و مدیریت سیستمی بالایی دارید Gentoo میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
اگر بدنبال یک توزیع که فقط برای سرور میباشد هستید باید تصمیم بگیرید که میخواهید نسخه دسکتاپ داشته باشید و یا فقط از طریق command line بتوانید با آن کار کنید.
اگر میخواهید یک توزیع دسکتاپ داشته باشید و تمام امکانات مورد نیاز را خودتان به آن اضافه نمایید Debian و Ubuntu برای شما مناسب هستند.
توزیع لینوکس برای سرور / سرور مجازی :
پس از آشنایی 10 توزیع برتر لینوکس در هنگام انتخاب سرور مجازی و سرور اختصاصی لینوکس باید به چه نکاتی دقت کنیم.
نسخه سرور اوبونتو رابط گرافیکی نصب نمیکند پس لازم است مهارت کافی در کار کردن با خط فرمان لینوکس داشته باشید.البته امکان نصب یک پکیج گرافیکی بر روی سرور نیز وجود دارد .
همچنین قابلیت پیاده سازی بر روی سرور مجازی از دیگر ویژگی های این سیستم عامل کاربردی میباشد.
اگر شما یک SysAdmin هستید و میخواهید توزیع مورد نظر خود را با توجه به نیازهای خود انتخاب کنید ، آیا میخواهید یک سرور بر روی منابع اختصاصی داشته باشید و یا قصد مدیریت شبکه خود با استفاده از سرور مجازی با سرعت بالا را دارید و به دنبال نسخه ای هستید که تمام نیازهای سرور شما را برطرف کند؟
در اینصورت CentOS بهترین گزینه برای شما میباشد .
آرچ لینوکس نیز از قدرتمندترین توزیع های مورد استفاده برای سرور میباشد که نرم افزارهای کاربردی برای سرور مانند PHP,Apache,Samba,MySQL و .. برای آن ارائه شده است .
درصورت برخورداری از دانش فنی بالا میتوانید بر روی سرور مجازی و یا سرور فیزیکی خود از ان استفاده نمایید.
درصورتیکه میخواهید یک وب سرور و یا سرور کوچک راه اندازی نمایید ، لینوکس OpenSUSE را به شما پیشنهاد میکنیم.که میتوانید بر روی ماشین مجازی نیز آن را راه اندازی نمایید.
اگر قصد خرید سرور مجازی لینوکسی برای وب سایت خود و یا پیاده سازی سرویس های مختلف را دارید ، میزبان اول پلن هایی متنوع و متناسب با نیاز مشتریان خود ، با کیفیت بالا و پشتیبانی حرفه ای ارائه میدهد.